Makkum is een plaats in de gemeente Súdwest-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland. Tot 2011 behoorde Makkum tot de voormalige gemeente Wonseradeel.
In de middeleeuwen had Makkum de naam “Poort naar de Zuiderzee”. Dit had Makkum te danken aan twee sluizen, die eigendom waren van een nabijgelegen klooster. Makkum kon zich zo ontwikkelen tot een belangrijk handelscentrum met een strategische positie. Makkum was een belangrijk bedrijvigheids- en handelscentrum, inclusief steenbakkerijen, tegelbakkerijen, hout, olie, papier en pelmolens, scheepswerven en schelpkalkovens. De schelpkalkbranderijen waren de belangrijkste pijlers voor de welvaart van Makkum. Veel mensen waren hier werkzaam. Deze metselkalk van hoge kwaliteit werd onder andere gebruikt bij de bouw van huizen in Amsterdam. Het transport van het basismateriaal en de eindproducten gebeurde per schip en als gevolg daarvan floreerde de scheepvaart en de scheepsbouw. De schelpenvisserij was van belang naast de gewone visserij.
De 19e eeuw bracht een terugval als gevolg van het verzanden van de Zuiderzee waardoor de haven van Makkum niet meer bereikt kon worden. De bedrijvigheid liep terug en alleen de scheepsbouw en wat aardewerkfabrieken bleven over. Ook het aardewerk uit Makkum komt in beeld. Recreatie en toerisme vormen tegenwoordig de belangrijkste bron van inkomsten. Een groot recreatiegebied met jachthaven en camping is gelegen in de Makkumerwaarden, ten westen van Makkum. Naast de natuur (rietsnijderij in de Makkumerwaard) neemt de landbouw een voorname plaats in rondom Makkum. De natuurgebieden langs de IJsselmeerkust zijn vermaard door de vele vogels en de grote variëteit aan planten.
De antieke print van Makkum hiernaast is gemaakt door Bendorp (c.1790)